Öğretim Programlarında Problem Çözme Öğretiminin Yeri Önemi

Öğretim programlarında problem çözme ile ilişkili kazanımları incelemek için öncelikle 2005’ten öncesi ve 2005’ten sonrasında yazılan öğretim programlarını ayrı başlıklarda incelememiz gerekir. Bu iki başlık dışında öğretim programındaki değişiklikler birkaç revizeden öteye gitmediğinden bu iki başlıkta öğretim programlarında problem çözmenin yerini inceleyelim. 2005 yılı öncesinde oluşturulan programlarda problem çözme becerisi programın öğretmen merkezli olması sebebiyle fazla ön plana çıkmamaktadır. Ancak yeni öğretim programlarıyla birlikte her revizede problem çözme ve öğrenci merkeziyetçiliği ön plana çıkıyor. Önceki öğretim programları incelendiğinde de problem çözme becerisi gerektiren kazanım ve etkinlikler görülebilse de yeni öğretim programlarında problem çözme becerisi diğer öğretim programlarına göre daha ön plandadır.

Problem çözme başlığı altında yeni ve eski öğretim programlarında bulunan etkinlikler, sorular ve kazanımlar sürekli geliştirilerek öğrencilerin farklı düşünmesi, hızlı çözüm üretmesi, farklı yolları denemesi ve çözümün sağlamasını yapması sağlanmaya çalışılmıştır. Özellikle öğrencilerin “Ben bunu ne yapacağım?” Şeklindeki sorularına yanıt olması için problemler öğrencilerin günlük hayatta karşılaşabileceği şekilde seçilmeye çalışılmıştır. Problemin farkında olma, hissetme, anlama; Problemi tanımlama ve sınırlandırma Problemle ilgili veri toplama; Olası çözüm yolları önermek, hipotez kurmak; Hipotezleri test etme, Sonuca ulaşma ve değerlendirme yapma aşamalarını öğrencilerin uygulamasını sağlayarak öğrencilere hem problem çözme aşamaları hem de bir problemle karşılaşıldığında ilk yapılması gerekenler öğretilir. Öğrencilerin artık sadece matematik derslerinde bu aşamaları uygulamasından çok hayatının her aşamasında karşılaştığı problemleri bu aşamaları izleyerek çözmesi sağlanmaya çalışılmaktadır. Öğretim programı da tüm bu etkenler dikkate alınarak günden güne yenilenerek bilişsel yoğunluğu arttırmayı amaçlamaktadır. Eski öğretim programları incelendiğinde öğrencilerin formülleri kullanarak soruları çözüp geçmesi eğitimini tamamlaması için yetmekteydi. 2005 Yılı sonrası oluşturulan öğretim programları ise bu bakış açısını yıkarak öğrencilerin günlük hayattan matematiği soyutlamasını engellemeyi amaçlamıştır. Yeni öğretim programlarında daha çok öğrencinin düşünmesi ve çözümü kendisinin bulması amaçlanmıştır.

Öğretim programları yenilendikçe öğrencilerin düşünmesini, kendisinin bulmasını, kendisinin öğrenmesini amaçlamıştır. Yeni öğretim programlarında da problem çözme becerisi şu anki öğretim programlarında olduğu gibi ön plana çıkartılabilir. Öğrencilerin sadece dinleyici konumunda olması ve verilen sorularda verilen formülleri yerine yazarak soruları çözmeleri öğrencilerde günlük hayat ile matematik bağıntısının kurulamamasına yol açmıştır. Öğrencilerin öğrendikleri şeylerin günlük hayatta ne işe yaradığını görmeleri hem problemi anlama hem de derse olan bakış açılarında büyük bir değişime yol açacaktır. Öğrencilerin rutin, rutin olmayan gibi problem çeşitleri ile karşılaşmaları bir kalıba bağlı kalmadan farklı durumlarda farklı çözümler üretebilmelerini sağlamaktadır. Bir problem karşısında izlenecek yöntem öğrencilere benimsetilmeli ve hayatının her alanında kullandırılmalıdır.

Öğrencilerin çözümlerini problem çeşidine göre yapmasından ziyade problem çözme aşamalarını kullanarak yapması farklı bir problemle karşılaştığında hızlıca çözüm üretebilmesini sağlayacaktır. Öğretim programları da bu durumu göz önünde bulundurarak problemleri belirli kalıplardan çıkararak yöntem, teknik geliştirmeyi ve kalıplara bağlı kalmamayı sağlamayı amaçlamıştır. Yıllardır süre gelen öğrenci sorunlarında başı çeken günlük hayat ve matematik arasındaki bağlantı problem çözmeyle birlikte sağlanmaktadır. Öğretim programlarında yapılan revizeler incelendiğinde de problem çözme becerisi geliştirmeye çalışılmış ve problemler geliştirilmiştir. Öğretim programında yapılan bu revizeler de zamanla bu soruların sorulmasını engelleyerek matematik ve daha birçok dersin öğrenciler tarafından sevilmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Öğrenciler günlük hayat ve matematik arasında bağlantı kurarak hem matematiğe olan bakış açılarını hem de düşünme şekillerini zamanla değiştirmiş ve değiştireceklerdir. Yapılan bu revizeler sonucunda öğrenci ve öğretmenlerin de düşünme şekilleri ve yöntemlerinde bazı değişikliklere gitmesi gerekmektedir. Öğretmenler zamanla öğretmen merkezcilikten öğrenci merkeziyetçiliğe geçiş yapmıştır. Öğrenciler ise ezberlemek, düşünme ve problem çözme becerisinden uzak yöntemlerini değiştirerek yeni öğretim programlarına uyum sağlamaktadır. Bu sayede alınan sonuçlara göre öğretim programı problem çözme ve daha birçok önemli kazanımda verilere göre bir değişim göstermektedir.